HELP MAMA: groenten DIGODOK

Ik woonde net op kamers, maar wist bij God niet hoe ik moest koken. Bijna iedere dag hing ik aan de telefoon met mama. Haar schuld dat ik niet koken kon en nu moest ze de prijs betalen: dagelijks telefoneerde ik met haar!

Thuis hield mama iedereen uit de keuken inclusief papa hoewel hij ook aardig kan koken (afgezien van het feit dat hij soms een beetje te genereus is met het gebruik van zout...!). Wij 'genoten' pas van zijn kookkunsten toen mama voor een begrafenis naar Suriname moest.

Mama en haar moeder hadden een soort van eetstand op de markt in de 'stad' (Paramaribo). Ze is een kookSTER. Koken doet mijn moeder met gevoel. Ik maak nu ook haar gerechten thuis, maar op de een of andere manier heb ik HET GEVOEL dat ik iets mis in het eten dat ik maak, ook al volg ik haar recepten zorgvuldig.

Ik hoor haar weer zuchten en 'oh Allah'-en als ik dit schrijf. Een van de dingen die ik heb geleerd van haar uit de tijd dat ik veelvuldig met haar belde, is hoe groenten te koken op de manier waarop Surinaams Javanen dat doen, bijvoorbeeld groenten voor petjiel of voor goedangan. 'Gewoon groenten koken (digodok), dat is toch het meest eenvoudig voor je', hoor ik haar nog zeggen.

groenten DIGODOK
Bereidingstijd: minder dan 30 minuten

Gekookte groenten

Wat heb je nodig?
* groente naar jouw keuze
* pan driekwart vullen met water
* vergiet in een diep bord

Was de groente en snij ze in stukken.
Kook de verschillende groente apart.

Laat het water koken.

Gooi 1 soort groente in het kokend water totdat het gaar is: prik met de vork in de groente en als je met de vork door de groente kan prikken, is het dus gaar (voor de leek, ja, dit soort dingen wist ik ook niet toen ik net op kamers woonde!).
Schep vervolgens de groente met een lepel in het vergiet (vergeet het diep bord niet, anders 'ga je lekken').

Het kokend water kun je nogmaals gebruiken voor de volgende groente die je gekookt wilt hebben.

En natuurlijk.... sambal erbij? Mama's en tante's mysterieuze sambals onthuld in volgende posten.... sambal trassie...

Happy cooking :-)

Javaanse Oseng-Oseng ofwel Roerbakken

Oseng-oseng betekent roerbakken in het Nederlands.
Ik heb altijd de volgende basis-ingrediënten in huis voor het geval ik verlang naar het eten van 'thuis'. En dat is gelijk ook de betekenis voor mij als ik zin heb in 'oseng-oseng': heimwee naar 'thuis'.
Je groente kun je bijvoorbeeld roerbakken.

Javaanse Groente Oseng Oseng
Bereidingstijd: minder dan 30 minuten

Wat heb je nodig?
* 1 kleine fijngesneden ui
* 2 of 3 fijngesneden knoflook
* 1 kleine fijngesneden tomaat
* 1 of 2 Maggi (groente) bouillonblokjes of snufje zout (maximaal een theelepel)
* eventueel donkerbruine basterdsuiker (1 theelepel)
* 1 of 2 eetlepels zonnebloemolie
* eventueel pepers
* wok of een gewone pan
* groente die je in je oseng-oseng wil hebben, grof gesneden
* eventueel wat water (een of twee eetlepels)

Paar oseng-oseng benodigdheden

Ik ben dol op knoflook, dus ik gebruik een halve bol in plaats van twee of drie teentjes! Ik weet het: je gaat wel flink meuren.

Maggi bouillonblokjes

Sinds ik op de 'gezondheidstoer' ben en de inhoud van Maggi bouillonblokjes onder de loep nam (bevat MSG = Mono Sodium Glutamate ofwel (synthetische) smaakversterker), heb ik deze blokjes vervangen door zeezout. De Maggiblokjes gebruikte ik voorheen in plaats van zout. Je hoeft niet zoveel zeezout te gebruiken. Zeezout is zouter dan de gewone tafelzout. Himalaya zout schijnt het beste en gezondste te zijn.
Over deze Maggi bouillonblokjes kun je hier meer lezen.

In plaats van palmsuiker (gula jawa) wordt in de Surinaams Javaanse keuken ook wel bruine basterdsuiker gebruikt. Ik gebruik zelf geen bruine basterdsuiker, omdat ik de donkerbruine variant hier in de UK niet kan krijgen! Wel palmsuiker, maar suiker kun je gewoon achterwege laten, dat doe ik zelf dus ook sinds ik niet meer in Nederland woon.

En in plaats van zonnebloemolie gebruik ik koudgeperste olijfolie, in het kader van mijn 'gezondheidstoer', ahum.

Oh en... als je je oseng-oseng pittig wil hebben, snij dan ook een pepertje of twee fijn.

Doe de olie in de pan. Wanneer het heet is, bak de fijngesneden uien en knoflook bruin. Daarna gooi je eventueel je fijngesneden peper erbij. Pas op, de geur is nyegrak (penetrerende peperwalm)! Na een minuut of twee gooi je de tomaten erin, verkruimel je de Maggiblokken of voeg je zout toe en eventueel bruine basterdsuiker.
Nu kun je je groente of dat wat je roerbakken wil in de pan.
Roerbakken doe je kort, ongeveer 5 tot 10 minuten. Als je met een vork door de groente kan prikken, is je roerbak klaar.
Roerbak je groente, dan hoef je geen water toe te voegen. In groente zit voldoende water. Maar je kunt een eetlepel of twee water toevoegen, als je dat lekker vindt.


Mijn Oseng-Oseng
Bereidingstijd: 5 tot 10 minuten


Als je ooit in Londen bent en je bent in Soho (China Town in Centraal Londen), dan mag je een bezoek aan Wong Kei Restaurant niet missen. 'Wongky' betekent ook vreemd of niet correct in het Engels (slang). En je voelt je ook een beetje misplaatst in eerste instantie als je daar bent: a proper alien. De bedieners zijn niet vriendelijk, soms ronduit onbeschoft. En vaak word je aan tafel geplaatst met 'vreemdelingen'. Maar het eten is fantastisch!

Mijn groente oseng-oseng geïnspireerd door Wong Kei:

Wat heb je nodig?
* halve bol teentjes knoflook
* olie (zonnebloem of olijfolie, zo'n eetlepel of twee)
* 5 cm verse gember
* snufje zout, maximaal een theelepel
* wok of pan
* grof gesneden groente

Snij de knoflook fijn. Schil de gember en snij deze ook fijn.
Warm de olie op in de wok of pan. Wanneer de olie heet is, gooi de fijngesneden knoflook en gember in de pan. Gooi er zout bij wanneer de knoflook bruin is en nu de groente erbij.


Happy oseng-oseng :-)

Ellen's Snelle Tonijn Hap

Ellen beloofde een gezonde hap voor mij klaar te maken. Ellen was eeuwig aan het rondrennen, van hot naar her. Geen rust in d'r reet. En in haar kamertje waar net een bed in kon staan, vond ze ook de rust niet! Ze was als Kunstacademie studente altijd in haar atelier te vinden en als het moest, ging ze snel naar huis voor een van haar 'snelle happen'.
Ellen woonde in een studentenhuis met een ieniemienie keuken: een paar keukenkasten, een gasfornuis met twee pitten en een afwasbak. That was it. Ingewikkelde maaltijden (alsof we daar tijd voor hadden en tijd voor maakten!) konden zij en de drie overige studenten in het pand, beslist niet voorbereiden: je kon niet eens met twee mensen in de keuken staan!

Dit recept komt van Ellen: een salade met tonijn uit blik.

Ellen's Snelle Tonijn Hap
Bereidingstijd: minder dan 30 minuten

Wat heb je nodig voor 2 personen?
* 5 grote aardappelen
* 2 eieren
* 1 flinke fijngesneden ui
* crème fraîche
* in kleine vierkantjes gesneden halve komkommer
* 2 flinke in kleine vierkantjes gesneden tomaten
* 1 blikje tonijn
* 1 blikje maïs
* 2 kleine uien

Enkele benodigdheden voor Ellen's Snelle Tonijn Hap

Schil eerst de aardappels, snij ze in partjes en doe ze in een pan met ruim water. Kook de aardappels in ruim water. Het is het handigst om de eieren mee te koken: plus minus 10 minuten laten meekoken om ze hard gekookt te krijgen.

Ondertussen was je de halve komkommer en snij ze vervolgens in kleine vierkantjes.

Snij de ui fijn.

Was de tomaten, snij ze in partjes, verwijder en gooi het tomatenvlees weg:

Tomaten ontdaan van tomatenvlees

Ook de tomaten snij je in kleine vierkantjes.

Open de blikjes met tonijn en maïs en laat ze apart uitlekken in een vergiet.

Intussen zijn de aardappels en eieren gekookt. Lek de aardappels uit in een vergiet. 

Schil de eieren en snij ze in partjes.

Verdeel aardappels, eieren, tomaten, komkommer, tonijn, uien en  maïs over twee diepe borden, effe husselen die hap en gooi één of twee flinke eetlepels crème fraîche op ieder bord en mmmmmm: het ziet er misschien niet geweldig mooi uit, maar je hebt wel weer een heerlijke maaltijd.

Meester 'Rooie Biet'

Waar ik aan denk als ik aan rode bieten denk?

In eerste instantie denk ik aan de, bij ons thuis, niet zo populaire leerkracht, die vlot lerende kinderen voortrok, op onze basisschool. Mijn zus noemde hem 'rooie biet' naar zijn kleur haar. Ze kon hem niet uitstaan, vooral door het onrecht dat hij sommige kinderen aandeed. Ik kan niet ontkennen dat hij sommige kinderen fysiek en verbaal hardhandig aanpakte. Ik had wat minder moeite met hem. Dat kwam, aldus mijn zus, omdat ik een zijn lievelingetjes was.

Verse rode bieten

Thuis aten we geen rode bieten. Rode bieten bestaan niet in mijn geboorteland Suriname, dus mijn moeder schotelde het ons nooit voor.
Toen ik op mezelf ging wonen, at ik wel regelmatig kant-en-klare gekookte rode bieten in salades.
Mijn huisgenote (zij heeft trouwens ook rood haar!) bracht ook vaak ingemaakte rode bieten van haar moeder mee wanneer ze terugkwam van een weekend 'boerderij'.
Ik heb pas van een vriendin hier in Engeland - waar ik op het moment woon - geleerd, hoe ik van verse rode bieten een heerlijk gerecht kan maken: door ze te grillen met een klein beetje olijfolie, heel veel geperste teentjes knoflook, een snufje zout en noten.

Meester 'Rooie Biet'
Bereidingstijd: minder dan 30 minuten

Wat heb je nodig voor 1 persoon?
* 1 verse rode biet
* olijfolie
* knoflook
* zout
* eventueel peper
* noten naar keuze (pijnboom, pompoen, zonnebloem, etc.)

Ik hou gewoonlijk aan: 1 rode biet per persoon.
Schil en was de rode bieten. Snij ze vervolgens in kleine partjes en zet ze in een ovenschaal.
Pers teentjes knoflook over de bieten. Ik gebruik zelf heel veel knoflook. Voor 1 rode biet pers ik 3 tot 4 teentjes knoflook.
Gooi een klein beetje olijfolie over de partjes rode bieten, voeg voor de smaak wat zout en eventueel peper toe en strooi wat noten over de bieten. Zelf gebruik ik pijnboom-, pompoen- en zonnebloempitten.

Hoplakee: ovenschaal onder de grill. Als de bieten na een tijd (ongeveer 5 minuten) wat donkerder zijn gekleurd, draai ze dan om (weer ongeveer 5 minuten).

Daar. Eet smakelijk.